क्षयरोग, जसलाई सामान्यतया टीबी पनि भनिन्छ । याे माइकोब्याक्टेरियम ट्युबरकुलोसिसबाट हुने घातक रोग हो। यो रोगले सामान्यतयाः फोक्सोलाई असर गर्छ, तर शरीरका अन्य भागहरूमा पनि असर गर्न सक्छ।
क्षयरोग लामो समयदेखि गम्भीर राेगकाे रूपमा रहँदै आएकाे छ । सन् १८०० को दशकमा, युरोपमा ३० प्रतिशतभन्दा बढी मृत्यु क्षयरोगको कारणले हुने गर्दर्थाे । सन् १९०० को दशकको अन्तमा एन्टिबायोटिक एन्टिबायोटिकको आगमनले क्षयरोग विरुद्धको लडाई जितेको देखिन्छ । तर, तथापी अझैपनि क्षयरोग विश्वव्यापी रूपमा घातककै सूचीमा छ । वर्षेनी लाखाैं मानिस यस राेगकाे सिकार बनिरहेका छन् ।
चिकित्सकहरू यसका लक्षण समयमै पहिचान गरेमा राेगबाट पूर्ण मुक्त पनि हुनसक्ने बताउँछन् । तसर्थ, क्षयरोगका लक्षण, कारण र बच्ने उपायहरु के–के हुन् र के–के खानेकुराको सेवनले क्षयरोग जस्ता घातक रोगबाट बच्न सकिन्छ भन्ने बारे जानौँ ।
टीबी के हाे ?
क्षयरोग जसलाई सामान्य भाषामा टीबी भनिन्छ । यो एक आक्रामक रोग हो जुन मुख्यतयाः माइकोब्याक्टेरियम ट्युबरकुलोसिस नामक ब्याक्टेरियाले गर्दा हुन्छ।
यसले मुख्यतया फोक्सोलाई असर गर्छ तर यसले शरीरका अन्य भागहरूमा पनि असर गर्न सक्छ।सबैभन्दा सामान्य प्रकारको क्षयरोग फोक्सोमा हुने एक हो। क्षयरोगको जोखिम एड्स वा मधुमेह भएका वा कमजोर रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता भएका व्यक्तिमा बढी हुन्छ।कोरोना जस्तै क्षयरोग खोकी वा हाच्छ्युँबाट एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्छ, यसले सास फेर्ने व्यक्ति र वरपरका मानिसहरूलाई हानी पुर्याउन सक्छ। । क्षयरोगको पहिचान गरी समयमै उपचार गरिएन भने यसले गम्भीर र ज्यान जोखिममा पार्न सक्छ।
टीबीको लक्षण
यदि कुनै व्यक्ति क्षयरोगबाट पीडित छ भने उसमा निम्न लक्षणहरू देखिन्छन्:
लगातार खोकी – यो खोकी लामो समय सम्म रहन्छ र रगत पनि आउन सक्छ।
ज्वरो – क्षयरोगीहरूलाई प्रायः ज्वरो आउँछ जुन दिनभर रहन्छ र उच्च तापक्रममा रहन्छ।
छाती दुख्ने – क्षयरोगबाट पीडित व्यक्तिले छाती दुख्ने गर्छ।
खोक्दा रगत – धेरै अवस्थामा, क्षयरोगीहरूले खोक्दा रगत निस्कन सक्छन्, जसमा खोक्दा रगत आउन सक्छ।
थकान र कमजोरी – क्षयरोगीहरूले धेरै थकान महसुस गर्न सक्छन्, जसले ऊर्जाको कमी हुन सक्छ।
अन्जानमा तौल घटाउने – टीबी रोगीहरूले असमान तौल घटाउन सक्छ, जुन धेरै हप्ता वा महिनाहरूमा देखा पर्न सक्छ।
ज्वरो र राति पसिना – क्षयरोगबाट पीडित व्यक्तिलाई राती सुत्दा पसिना आउन सक्छ।
भोक नलाग्ने – यदि कुनै व्यक्ति क्षयरोगबाट पीडित छ भने उसलाई भोक नलाग्ने सम्भावना हुन्छ ।
सास फेर्न गाह्रो हुने – फोक्सोमा असर परेको कारण क्षयरोगीलाई बिस्तारै सास फेर्न गाह्रो हुन सक्छ।
क्षयरोगबाट पीडित व्यक्तिले समयमै उपचार गराउनुपर्छ अन्यथा यो घातक हुन सक्छ। एजेन्सीबाट
