किवी एउटा सानो फल हो, यो आकारमा स्याउ वा सुन्तला जस्तै हुन्छ । सुन्दर हरियो स्लाइसहरू, स–साना कालो बीजहरू सहित, यसको आकर्षक दाना र मीठो स्वादले यसलाई विश्वमा लोकप्रिय फलफूलको रूपमा छनौट छनोट गरिएको छ । यो फललाई चिनियाँ मूलको मानिन्छ ।
किवी फल अविश्वसनीयरूपमा स्वादिष्ट हुन्छ यसमा भिटामिन, यो खनिज तत्व सहित विविध पोषण तत्त्वहरूले भरिएको हुन्छ । भिटामिन, प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, लिपिड, मिनरल्स र डाइटरी फाइबर प्रशस्त मात्रामा पाइने भएकाले किवी फललाई पौष्टिक शक्तिको श्रोतको रूपमा चिनिन्छ । यो स्वादिष्ट र खान सजिलो मात्र होइन उच्च पौष्टिक पनि छ । यसबाहेक किवी फलका धेरै स्वास्थ्य लाभहरू छन् ।
किवीको पोषण मूल्य
किवी पौष्टिक तत्त्वले भरिपूर्ण, कम क्यालोरी हुने र भिटामिन सिको उच्च मात्राका लागि परिचित फल हो । यो भिटामिन सी को एक उत्कृष्ट स्रोत पनि हो । फाइबर डाइट किवी फलको पोषणमा पोटासियम, म्याग्नेसियम, भिटामिन सी, भिटामिन ए, भिटामिन ई र भिटामिन के जस्ता खनिजहरू समावेश छन् ।
एउटा किवी फलको तौल लगभग ७५ ग्राम हुन्छ र यसमा निम्न पोषक तत्त्वहरू समावेश हुन्छन्
क्यालोरी – ६४
कार्बोहाइड्रेट – १४ ग्राम
फाइबर – ३ ग्राम
बोसो – ०.४४ ग्राम
पोटासियम – ४ प्रतिशत
प्रोटिन – १ ग्राम
भिटामिन के –३४ प्रतिशत
क्याल्सियम–२६ मिलिग्राम
भिटामिन सी – ८३ प्रतिशत
किवी फल खानुका केही प्रमुख फाइदाहरू यस प्रकार छन्–
आन्द्राको स्वास्थ्य कायम राख्छ
वनस्पतिको खानामा फाइबर तत्त्वले शरीरलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ । स्वस्थ पाचन प्रणालीमा किवी फाइबर महत्वपूर्ण स्रोत हो । किवी प्रोबायोटिक्सको समृद्ध स्रोत हो, जुन पाचन पथमा प्रोबायोटिक्स, वा राम्रो ब्याक्टेरिया विकासको लागि शरीरलाई आवश्यक हुन्छ । किवीले पाचन लाभहरू प्रदान गर्न सक्छ जुन तपाईंले अन्य धेरै फलहरूमा फेला पार्नुहुनेछैन । किवी खानाले पेट दुख्ने र सुन्निने समस्या पनि कम गर्छ ।
छालाको स्वास्थ्य
किवीमा भिटामिन सी प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ । कोलेजेन, छालाका कोशिकाहरू र शरीरका अन्य अंगहरूमा पाइने महत्त्वपूर्ण पदार्थ, आंशिक रूपमा भिटामिन सी द्वारा उत्पादन गरिन्छ । यो भिटामिनले शरीरको चोटपटकबाट निको हुने क्षमता बढाउँछ । यसले छालालाई बलियो बनाउँछ र जोड्ने तन्तु बनाउँछ । किवी त्यस्तो फल हो जसले अनुहार र शरीरमा पिम्पल हुन समेत रोक्छ ।
रगत जम्नबाट रोक्छ
किवीले रगतमा बोसोको मात्रा घटाएर रगत जम्ने र रक्तचापको समस्या समेत घटाउँछ । दैनिक किवी खाने हो भने यसले रगतमा बोसोको र कोलेस्ट्रोलको मात्रा घटाउँछ । दुईदेखि तीन दाना किवी खाँदा यसले हाम्रो शरीरको रगतलाई पातलो बनाउँछ, मुटुको स्वास्थ्य सुधार्न मद्दत गर्छ र हामीलाई हृर्दयघात हुनबाट समेत बचाउँछ
रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ
किवीमा भिटामिन सी प्रशस्त हुन्छ, जसले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बढाउँछ । किवीमा एन्टि-अक्सिडेन्ट पनि प्रशस्त हुन्छ, जसले शरीरलाई फ्री रेडिकल हटाउन र अक्सिडेटिभ तनाव कम गर्न मद्दत गर्छ । यसले अन्ततः शरीरलाई रोग मुक्त बनाउन सहयोग गर्छ ।
दमको उपचार
किवीमा भिटामिन सी प्रचुर मात्रामा हुन्छ, जसले दमका बिरामीहरूलाई दम व्यवस्थापन गर्न मद्दत गर्न सक्छ । चाहे कम उमेरका हुन चाहे बृद्ध अबश्थाका दमका रोगी हुन किवी फल मात्रा मिलाएर खाएमा दमको बिरामीलाई सहज हुन्छ ।
दृष्टि स्वास्थ्य
किवीमा पाइने एन्टि अक्सिडेन्ट भिटामिन र क्यारोटिनाइड्सको उच्च मात्राले क्यान्सरबाट बच्न मद्दत गर्छ । भिटामिन, खनिज युक्त फलफूल र सागसब्जी जस्ता अन्य पौष्टिक खानेकुराहरूसँग सेवन गर्दा आँखाका रोगहरू रोक्छ र आँखाको समग्र स्वास्थ्यलाई किवीले बढवा दिन्छ ।
राम्रो मेटाबोलिक स्वास्थ्यलाई बढवा दिन्छ
किवीमा खनिज, एन्टि-अक्सिडेन्ट, फाइबर र लो ग्लाइसेमिक इन्डेक्सको उपस्थितिलाई ध्यानमा राख्दै, सन्तुलित र पौष्टिक आहारको रूपमा किवी फलको सेवनले राम्रो स्वास्थ्य बन्नलाई बढवा दिन सक्छ । किवी फलको कम लो ग्लाइसेमिक इन्डेक्स र उच्च फाइबर सामग्रीले यसलाई रक्त शर्करा प्रतिक्रियाहरू अनुकूलन गर्न विशेष रूपमा सुरक्षित विकल्प बनाउँछ ।
एन्टिअक्सिडेन्टको स्रोत
किवीमा एक प्रकारको एन्टिअक्सिडेन्ट पोलिफेनोल तत्व पनि प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ । फ्री रेडिकलहरू र अक्सिडेटिभले तनावलाई सामान्यकृत अवस्थामा ल्याउन मद्दत गर्छ । एन्टिअक्सिडेन्टहरूले यी प्रभावहरूलाई कम गर्न मद्दत गर्दछ । विशेष गरी, फिनोलले उमेरसम्बन्धी विभिन्न रोगहरूको जोखिम कम गर्न देखाएको छ ।
राम्रो निद्राका फाइदाहरू
व्यक्तिको मुड, काम गर्ने क्षमता, आफ्नो तौल नियन्त्रण र स्वास्थ्यका अन्य धेरै तत्त्वहरू उनीहरू कति राम्रोसँग सुत्छन् भन्ने कुरामा धेरै निर्भर हुन्छ । किवीको सेवनले निद्राको ढाँचामा पनि सुधार गर्न सक्छ । निद्रा समस्या भएका वयस्कहरूले चार हप्तासम्म किवी खाए राम्रो निद्राको बानी पर्छ ।
अत्यावश्यक फ्याटी एसिडहरू समावेश गर्दछ
किवी भित्र कालो बीउले पोलीअनस्याचुरेटेड र मोनोअनस्याचुरेटेड फ्याट सहित केही लाभकारी बोसोको ट्रेस स्तर प्रदान गर्दछ । अल्फा–लिनोलेनिक एसिड, सक्रिय ओमेगा–३ फ्याट डिएचए र इपिएको अग्रसर फैटी एसिड, किवीमा अवस्थित छ ।
कपाल झर्न कम गर्छ
किवीमा पाइने भिटामिन सी र ई कपाल झर्नबाट जोगाउनका लागि उपयोगी हुन सक्छ । यो फलमा पाइने अन्य पोषक तत्त्वहरू हुन् जसले रक्तसञ्चारमा मद्दत गर्छ र फलस्वरूप कपालमा प्रभाव पार्न सक्छ । कपर अर्को तत्व हो जुन कपालको समय पूर्व बुढ्यौली रोक्न र प्राकृतिक रङ जोगाउन उपयोगी हुन सक्छ ।
किवीको गुण
यहाँ किवीका केही गुणहरू र यसका सम्भावित स्वास्थ्य लाभहरू प्रस्तुत छ–
एन्टि–मधुमेह: किवी फलमा कम ग्लाइसेमिक इन्डेक्स हुन्छ र यसमा डाइटरी फाइबर हुन्छ, जसले रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ ।
एन्टी–इन्फ्लेमेटरीः यसमा भिटामिन सी र पोलिफेनोल जस्ता एन्टिअक्सिडेन्टहरू हुन्छन्, जसमा एन्टी–इन्फ्लेमेटरी गुणहरू हुन्छन् र यसले शरीर सुन्निन कम गर्दछ ।
भिटामिन सी भरपूरः किवीमा असाधारण रूपमा उच्च मात्रामा भिटामिन सी हुन्छ, जसले प्रतिरक्षा प्रणालीमा धेरै मद्दत गर्दछ , छालाको स्वास्थ्य र घाउ निको पार्न समेत मद्दत गर्दछ ।
पाचन स्वास्थ्य: किवीमा एक्टिनिडिन जस्ता इन्जाइमहरू हुन्छन्, जसले प्रोटिनलाई भत्काएर पाचनमा मद्दत गर्छ र पेटको स्वास्थ्यलाई बढवा दिन्छ ।
मुटुको स्वास्थ्य: यसमा पाइने उच्च पोटासियम र एन्टिअक्सिडेन्टले रक्तचाप कम गर्न र हृदय रोगको जोखिम कम गर्न मद्दत गर्छ ।
आँखाको स्वास्थ्य: किवी लुटेन र जियाक्सान्थिनको राम्रो स्रोत हो, जुन आँखाको स्वास्थ्यको लागि महत्त्वपूर्ण छ र उमेर–सम्बन्धित म्याकुलर डिजेनेरेशनको जोखिम कम गर्न सक्छ ।
छालाको स्वास्थ्य: किवीमा पाइने भिटामिन सी र अन्य एन्टिअक्सिडेन्टहरूले छालालाई अक्सिडेटिभ तनावबाट बचाउन र कोलाजेन संश्लेषणलाई बढवा दिन, छालाको कोमलता सुधार गर्न मद्दत गर्छ ।
आफ्नो स्वास्थ्य लाभका कारण सबैले दैनिक कम्तीमा एउटा किवी फल खाऔँ । किवी खानु स्वास्थ्यको लागि राम्रो छ किनकि यसमा धेरै स्वस्थ तत्त्वहरू छन् जसले समग्र स्वास्थ्य सुधार गर्न र हृदय रोगको जोखिम कम गर्न मद्दत गर्दछ । किवीमा पाइने भिटामिन सिले छालामा हुने क्षति र पराबैंजनी किरणहरूबाट हुने जलनलाई निको पार्न मद्दत गर्छ । किवीमा प्रचुर मात्रामा पाइने भिटामिन ईले छालाको चमक बढाउँछ ।
किवी फल सीमित मात्रामा खानु राम्रो हुन्छ । एउटा या दुई दाना किवी फल दैनिक खान सकिन्छ । यसको उत्कृष्ट पोषण मूल्य र उच्च भिटामिन ई सामग्रीको कारण, किवीले कपालको वृद्धिलाई बढवा दिन्छ । उच्च भिटामिन ई सामग्री बाहेक, किवी एन्टिअक्सिडेन्टको ठूलो स्रोत हो, जसले स्वस्थ कपालको वृद्धिलाई बढवा दिन्छ ।
किवीमा भिटामिन सी, ई र केका साथै डाइटरी फाइबर र एन्टिअक्सिडेन्ट प्रशस्त पाइन्छ । यसले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ, मुटुको स्वास्थ्यलाई बढवा दिन्छ, पाचनलाई मद्दत गर्दछ र छालाको स्वास्थ्यलाई मद्दत गर्दछ । किवीलाई यसको उच्च भिटामिन सी सामग्री, शक्तिशाली एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरू र महत्त्वपूर्ण फाइबर सामग्रीको कारणले स्वस्थ फलहरू मध्ये एक मानिन्छ, जसले प्रतिरक्षामा समर्थन र हृदय स्वास्थ्य जस्ता विभिन्न स्वास्थ्य लाभहरूमा यसले योगदान पुर्याउँछ ।
(विज्ञहरूसँगकाे परामर्शमा आधारित सामाग्री ।)