काठमाडाैं । रुस र युक्रेनबीच जारी युद्धको बीचमा, यसलाई अन्त्य गर्ने उपायहरू खोजिँदैछ। यसै क्रममा, रूस र अमेरिकाका शीर्ष अधिकारीहरूले मंगलबार साउदी अरेबियामा बैठक गरेका छन् ।
यसमा युक्रेनमा युद्ध अन्त्य गर्ने तरिकाहरूबारे छलफल गरिएको छ । यद्यपि, यस बैठकमा युक्रेनका कुनै पनि प्रतिनिधि भने उपस्थित थिएनन् ।
अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियो र रुसी विदेशमन्त्री सर्गेई लाभरोभ बैठकमा उपस्थित थिए । युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले यस बैठकमा भाग नलिएकोले बैठकमा गरिएका निर्णयहरूलाई स्वीकार नगर्ने बताएका छन् । साथै, युरोपेली सहयोगीहरूले पनि आफूहरूलाई किनारामा राखिएको बताएका छन् ।
तर, मुख्य देशहरूकाे निर्णयबाट जेलेन्स्की भाग्न सक्लान् वा नसक्लान्, जवाफ सजिलाे छैन । किनकि अमेरिकाकै सहयाेगमा रूसविरूद्ध युक्रेन उभिएकाे थियाे । जुन ट्रम्पकाे आगमनसँगै सकिएकाे छ ।
साउदी बैठककाे उपलब्धि के ?
यो बैठक साउदी अरेबियाको मध्यस्थतामा लगभग ४ घण्टा चल्यो। रुस र संयुक्त राज्य अमेरिका युक्रेन बिना नै युद्ध अन्त्य गर्ने दिशामा अगाडि बढ्न वार्ता गर्न सहमत भए। दुवै पक्षले युक्रेनमा जारी द्वन्द्वको प्रारम्भिक अन्त्यको लागि काम सुरु गर्न आ-आफ्नो उच्च-स्तरीय टोलीहरू नियुक्त गर्न सहमत भएका छन् ।
अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले भने कि अमेरिकी-रूसी अधिकारीहरू दूतावासमा कर्मचारीहरूलाई पुनर्स्थापित गर्न सहमत भएका छन्। उनले युक्रेनमा युद्ध अन्त्य गर्न सबै पक्षको सहमति आवश्यक पर्ने र युरोप वार्ताको हिस्सा हुने पनि बताए।
यहीबिच रुसी विदेशमन्त्री लाभरोभले राष्ट्रपति पुटिन र ट्रम्पबीच चाँडै भेटवार्ता हुने बताएका छन् । जुन वार्ताबाट रुस-अमेरिका सम्बन्धमा बाधा पुर्याउने कठिनाइहरू हटाइनेछ। युक्रेनी सम्झौतामा गठन गरिने प्रक्रिया टोलीहरूमा सहमति हुनेछ र अमेरिका पछि, रूसले प्रतिनिधिहरूको नाम दिनेछ।
बैठकको क्रममा, रूसले आफ्ना मागहरूलाई अझ कडा बनाउने संकेत गरेकाे छ । विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता मारिया जाखारोभाले मस्कोमा पत्रकारहरूलाई युक्रेनलाई नेटो (उत्तर एट्लान्टिक सन्धि संगठन)को सदस्यको रूपमा स्वीकार नगर्नु “पर्याप्त” नभएको बताइन्।
२००८ मा बुखारेस्टमा भएको शिखर सम्मेलनमा किभ भविष्यको अनिश्चित मितिमा गठबन्धनमा सामेल हुने वाचा गरिएको थियो।
“यदि यो भएन भने, यो समस्याले युरोपेली महादेशको वातावरणलाई विषाक्त बनाइरहनेछ”, जाखारोभाले भनिन् ।
युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले निरन्तर नाटोको सदस्यताको माग गर्दै आएका छन्। उनी यसलाई किभको सार्वभौमिकता र यसको आणविक हतियारधारी छिमेकीबाट स्वतन्त्रताको ग्यारेन्टी गर्ने एक मात्र तरिकाको रूपमा हेर्छन्।
जेलेन्स्की र अन्य युरोपेली नेताहरू चिन्तित छन् कि ट्रम्पले मस्कोसँग हतारमा सम्झौता गर्न सक्छन् जसले उनीहरूको सुरक्षा हितलाई बेवास्ता गर्नेछ र पुटिनलाई भविष्यमा युक्रेन वा अन्य देशहरूलाई धम्की दिन स्वतन्त्र छोड्नेछ।
अमेरिका-रुसी प्रतिनिधिहरूको यो बैठक युक्रेन संकट समाधानमा ठूलो भूमिका खेल्न चाहने युरोपेली नेताहरूका लागि पनि एक झट्का हो।
यसैबीच, युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले आफू संलग्न नभएको वार्तामा आधारित कुनै पनि सम्झौतालाई मान्यता नदिने बताएका छन्। रुसी सेनाले हालै कुराखोभ शहरलाई पनि नियन्त्रणमा लिएको छ र उत्तरपूर्वमा पोकरोभ्स्क शहरतर्फ अगाडि बढ्न जारी राखेको छ।
अर्को हप्ता युक्रेनमा रूसको सैन्य आक्रमणको तीन वर्ष पूरा हुनेछ। एजेन्सीबाट
