काठमाडाैं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले कर सम्बन्धी चालेको कदम विश्वभर चर्चाको विषय बनेको छ।
उनको कर वृद्धि योजनाले विश्वव्यापी अर्थतन्त्र र अमेरिकाको आफ्ना सहयोगीहरूसँगको व्यापार सम्बन्धलाई असर गरेकाे छ । हाल, उनको योजना शिथिल हुँदै गएको देखिन्छ किनभने ट्रम्पको ध्यान अब चीनसँग चलिरहेको व्यापार युद्धमा सीधै केन्द्रित छ ।
यस्तो अवस्थामा, प्रश्न उठ्छ के ट्रम्पले वास्तवमा आफ्नो लक्ष्य हासिल गर्न सक्षम हुनेछन् ? यस रणनीति मार्फत उनले हासिल गर्न खोजेका ५ प्रमुख लक्ष्यहरू हेरौं।
उत्तम व्यापार सम्झौता प्राप्त गर्ने उद्देश्य
ट्रम्पको पहिलो उद्देश्य अमेरिकाको हितमा हुने व्यापार सम्झौताहरू ल्याउनु थियो। उनले अन्य देशहरूले दशकौंदेखि अमेरिकालाई लुटिरहेको दाबी गरेका छन् । यस बुझाइअन्तर्गत, उनले ६० भन्दा बढी देशहरूमा पारस्परिक भन्सार लगाउने कुरा गरेका छन् ।
यसले उनीहरूका सहयोगी देशहरूमा पनि त्रास फैलायो। ह्वाइट हाउसले यस विषयमा ७५ भन्दा बढी देशहरूले ट्रम्पलाई सम्पर्क गरेको दाबी गरेको छ। यद्यपि, हाल दक्षिण कोरिया र जापान जस्ता देशहरूसँग वार्ता भइरहेको छ। ट्रम्पले यी देशहरूलाई अमेरिकासँग सम्झौता गर्न ९० दिनको समयसीमा दिएका छन्।
घरेलु उद्योगहरूलाई सुदृढ पार्ने
दोस्रो लक्ष्य भनेको अमेरिकाको घरेलु उद्योगहरूलाई बलियो बनाउनु हो। ट्रम्पको उद्देश्य अमेरिकी कारखानाहरूलाई पुनः सक्रिय पार्नु र रोजगारी फिर्ता ल्याउनु हो।
यद्यपि, निरन्तर परिवर्तनशील कर नीतिले अवस्थाले लगानीकर्ताहरूमाझ भ्रम सिर्जना गरेको छ। व्यवसायीहरू यो नीति कति स्थायी छ भनेर हेर्न चाहन्छन्, त्यसपछि मात्र उनीहरूले नयाँ लगानी गर्नेछन्।
हालको अवस्थामा, केही कार निर्माताहरू र स्टील उद्योग निश्चित रूपमा यसबाट प्रभावित भएका छन्। तर, ठूलो तस्वीर अझै स्पष्ट छैन।
चीनमाथि प्रत्यक्ष आक्रमण
ट्रम्पको कर योजनाको वास्तविक लक्ष्य चीन हो। उनका अनुसार व्यापारमा अमेरिकाबाट चीनले सबैभन्दा बढी फाइदा उठाएको छ।
ह्वाइट हाउसका अधिकारीहरू पनि यो व्यापार द्वन्द्वको मुख्य कारण चीन भएको विश्वास गर्छन्। ट्रम्पले यो पनि भने कि उनी चीनसँग नभई अघिल्ला अमेरिकी राष्ट्रपतिहरूको कमजोर नीतिहरूसँग रिसाएका छन्।
ट्रम्पको सन्देश स्पष्ट छ कि उनी चीनसँग कडाइका साथ व्यवहार गर्न चाहन्छन्, तर यो टकरावको लागि उनले ठूलो मूल्य चुकाउनुपर्ने हुन सक्छ। चाहे त्यो राजनीतिक होस् वा आर्थिक।
सरकारी राजस्वमा वृद्धि
ट्रम्पले वाचा गरेका थिए कि भन्सारले ठूलो मात्रामा राजस्व उठाउनेछ, जुन कर घटाउन र सरकारी ऋण घटाउन प्रयोग गर्न सकिन्छ।
कर फाउन्डेसनका अनुसार, १० प्रतिशत सामान्य भन्सार महसुलले आगामी १० वर्षमा लगभग २ ट्रिलियन डलर राजस्व उत्पन्न गर्न सक्छ।
यद्यपि, यो तब मात्र सम्भव छ जब आयातमा भन्सार लगाइरहन्छ र अमेरिका घरेलु उत्पादनतर्फ सर्दैन।
मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्ने प्रतिबद्धता
अमेरिकी उपभोक्ताहरूलाई राहत प्रदान गर्नु पनि ट्रम्पको ठूलो वाचा थियो। घरेलु उत्पादन बढाउनाले प्रतिस्पर्धा बलियो हुने र मूल्य घट्ने उनको विश्वास छ।
तर अर्थशास्त्रीहरू भन्छन् कि शुल्कले मुद्रास्फीति मात्र बढाउनेछ, विशेषगरी गरिब र मध्यम वर्गमा। ट्याक्स फाउन्डेसनको तथ्याङ्कले देखाउँछ कि अमेरिकी परिवारको वार्षिक खर्च औसतमा १,२५३ डलरले बढ्न सक्छ। एजेन्सीबाट
