अमला एक बहुगुणी फल हो । यो सानो एवं ठूलो प्रकारको हुन्छ । देख्नमा हरियो र गोलाकार दान हुने अमला खाँदा अमिलो र टर्रो भए पनि खाएको एकैछिनमा मुखमा मीठो स्वाद उत्पन्न हुन्छ । यो उष्ण एवं पहाडी भेगमा पाइन्छ । नेपालमा पनि यो फल प्रशस्त हुने गर्दछ ।
आयुर्वेदमा अमलालाई रोग प्रतिरोधात्मक शक्ति प्रदान गर्ने, वात रोग हर्नसक्ने, मानसिक तथा शारीरिक शक्तिमा बृद्धि गराउने, खानामा रुचि, स्मरण शक्तिमा वृद्धि, कपाल बलियो, चम्किलो, लामो बनाउने, घाउ खटिरा निको पार्ने, शरीरमा भएका विजातीय द्रव्य (दूषित तत्व) निकाल्न मद्दत गर्ने, कब्जियत हटाउने, रगत शुद्ध बनाउने, वीर्य शुद्ध पार्ने, आँखा तेजिलो पार्ने, दाँत बलियो गराउने, अति स्वस्थकर फलको रुपमा लिइएको छ र यसलाई पनि अमृत फलअन्तर्गत उल्लेख गरिएको छ ।
अमलालाई ताजा प्रयोग गर्न सकिन्छ भने यसलाई सुकाएर राखी आवश्यक परेको समयमा प्रयोग गर्दा पनि यसको गुणमा कुनै कमी हुँदैन ।
अमलाका चिकित्सात्मक लाभहरु
कब्जियत
रगत बग्ने
घाँटी दुख्ने
पायरिया
टाउको दुखेमा
छाला कोमल र आकर्षक पार्ने
भिटामिन ‘सी’ को कमी पूरा गर्न
आँखाको रोग मोतिविन्दुमा
आउँ, अपच, कब्जियत,
अरुचि
शरिरको गर्मीपना हटाउन
श्वास गनाउनेमा
कपालको चायाँ
कपाल गर्नेमा
डण्डीफो र अनुहारको चायामा
आँखाको दृष्टिशक्ति बढाउन
दाँत चम्किलो बनाउन । आदि ।
‘घरेलु आयुर्वेदिक उपचार’ पुस्तकबाट
